Arianne van der Venachtergrond, 22 maart 2009

Laetitia Griffith (VVD) geeft een lesje politiek

Transgender Netwerk Nederland gaat van start

Honderdvijftig mensen drommen samen in het COC-cafe in Amsterdam om het nieuwe Transgender Netwerk Nederland (TNN) te lanceren. TNN bundelt de krachten van zes transgender organisaties waaronder het LKG T&T, Transvisie, T-Image en de Noodles. De lancering wordt kracht bijgezet door twee kamerleden, Laetitia Griffith en Mathieu Heemelaar. Een impressie.

Het is een opbeurende receptie. Tout transgender Nederland is er. Waar elders struikelt een trava uit Terneuzen over een trans uit Groningen? Goedgemutst luisteren we hoe Carolien van de Lagemaat, de versgebakken voorzitster van TNN, de plannen ontvouwt. "TNN wil dezelfde rechten voor transgenders als voor ieder ander" zegt Carolien met een eender gezicht. "En die hebben we nu niet."
Van de Lagemaat noemt het baanverlies onder transgenders die hun transitie aanvangen. Daarnaast wordt op dit moment alleen de geslachtsoperatie vergoed, terwijl de inhoud van de broek nou niet de reden is waarom veel transseksuelen ontslagen worden of bloot staan aan geweld. Dat komt doordat velen niet overtuigend in hun doelgeslacht voor de dag kunnen komen. Operaties die nu als cosmetisch gelden, zoals gezichtsoperaties bij vrouwen en operaties die de heupomvang verkleinen bij de mannen, kunnen helpen om mensen weer aan het werk te helpen. Ten slotte noemt Van de Lagemaat nog de wet op de geslachtsregistratie. Wie zijn wettelijk geslacht wil wijzigen moet onvruchtbaar zijn en daartoe een medische behandeling ondergaan, zoals een hormoonbehandeling of geslachtsoperatie. "Dat is behandeling onder dwang" vindt Van de Lagemaat.

Geld en aandacht

TNN heeft al een beter netwerk dan voorgaande transgender-clubjes. Dat blijkt wel uit de bemanning van de paneldiscussie die voorafgaat aan haar lancering. Daar zit Mathieu Heemelaar in, een heus kamerlid voor Groen Links. Naast hem zit de secretaris van het Nederlands Gender Centrum, Liselotte Demmers. Ook Wouter Neerings zit op het podium, de directeur van het COC. Maar de echte coup de foudre is Laetitia Griffith, kamerlid voor de VVD. Zij zal na de paneldiscussie het logo van TNN onthullen.

Tanja van Hengel leidt de paneldiscussie. Zij heeft de doelstellingen van TNN op een paar flap-overs staan. Veel doelstellingen hebben betrekking op medische en psychosociale zorg voor transgenders. Er volgen de gewoonlijke vragen: kunnen de protocollen niet wat minder strak en kan de zorg niet worden uitgebreid met meer vergoedingen voor operaties en meer psychosociale zorg? Jos Megens, de coordinator van het genderteam, antwoordt vanuit de zaal dat het vooral een geldkwestie is. "Als we een tientje vragen krijgen we een dubbeltje" zegt hij.
"Dan moet het genderteam meer subsidiabel worden" zegt Wouter Neerings. "Dat zou misschien kunnen door meer samenwerking met andere zorgorganisaties, bijvoorbeeld in de homohulpverlening."
Over geldkwesties weet Mathieu Heemelaar ook iets te melden. De nieuwe WMO wetgeving is niet zo best voor transjes. De WMO delegeert het welzijnsbeleid aan de gemeenten. Op gemeentelijk niveau zijn transgenders geen partij. Veel welzijnsgeld gaat zo aan hun neus voorbij. Daarom moet de subsidie voor belangenbehartiging en zorg nationaal geregeld worden, vindt Mathieu. Hij wil best helpen om daar aandacht voor te vragen.
De vraag naar geld leidt automatisch naar de vraag om aandacht vanuit de politiek. "We moeten een gezamenlijk geluid maken. Ze luisteren pas als we schreeuwen" zegt Wouter Neerings. "Er moet een rolmodel voor transgenders in de politiek komen" zegt iemand uit de zaal. Een kamerzetel zou toch de ideale plek zijn om transgender zaken naar voren te brengen? Mathieu heeft al wat kamertalent gezien. "Laat ze het maar proberen" zegt hij.

Laat Bas van der Vlies het doen

Maar daar is de vrouw die het meeste politieke handwerk op haar conto kan schrijven, Laetitia Griffiths, het niet mee eens. Laetitia is de vrouw van de middag.
Laetitia vertelt dat zij graag bij de lancering van TNN helpt. Als zwarte vrouw weet zij wat discriminatie met je kan doen. Ze weet hoe ongelukkig je daar van kunt worden. Maar anders dan Mathieu Heemelaar meent Laetitia dat, als er een transgender in de politiek zou gaan, die maar beter geen woordvoerder voor transgenders kan worden.
"Het was eenvoudig geweest voor mij om minderheden te gaan doen" zegt zij, "maar als ik dat als zwarte vrouw ga doen zou al snel de indruk kunnen ontstaan dat ik eigenlijk alleen maar geinteresseerd ben in mijn eigen groepje of dat ik misschien wel helemaal niets anders kan. Je wordt er kleiner van. Maar als iemand anders, die zelf geen transgender is, de transgender zaken behartigt, dan groeit die ander daarvan. Voor een transgender kamerlid zou transgender niet het hoofdthema moeten zijn. Het moet niet zo zijn dat als je binnenkomt iedereen denkt: "het zal wel weer over transgenders gaan". Je bent toevallig transgender en in de discusies moet dat er niet toe doen. Dan krijg je veel meer respect. Bovendien is het best moeilijk als je gaat onderhandelen en je zelf onderwerp van discussie bent."
"Laat Bas van der Vlies maar transseksualiteit doen" roept iemand uit het publiek. Iedereen lacht. Van der Vlies is kamerlid voor een streng gereformeerde partij.
"In de politiek heb je iedereen nodig" glimlacht Laetitia. "En als het echt fout dreigt te gaan voor jouw minderheid, dan kun je naar de mensen stappen die over het dossier gaan en zeggen "luister, je weet dat ik het hier nooit over heb. Maar nu wel. En dus moet je nu naar me luisteren."
Iedereen luistert.
"En zo zou ik het doen" besluit Laetitia.

TNN kan veel leren van haar contacten met kamerleden als Laetitia en Mathieu. Nu maar hopen dat TNN haar netwerk nog verder kan uitbreiden, nog meer bedreven wordt, en op een goede dag haar contacten kan verzilveren.