Ton van den Born • recensies, achtergrond, nieuws, • 30 januari 2023

Perspectief van trans en queer in Museum Arnhem

Vrijheid en vreugde in videokunst en performances

In Museum Arnhem is sinds half december 2022 de expositie ‘How Dare You Make Me Feel This Way’ te zien. Twee zalen met veel videokunst en foto's die trans en queer-gevoelens tonen. En kunst die volop ontgrenst.

Hoe moet je die titel begrijpen? ‘How Dare You Make Me Feel This Way’, de titel van de expositie in Museum Arnhem. Hoe durf je…? Nee, dat zou een beschuldiging inhouden. Zoals in ‘How dare you, world leaders, talking blah blah blah when the world is in flames?’

Dat is zeker niet de bedoeling, zo'n beschuldigende toon. Het gaat de samenstellers om heel andere gevoelens. Want er is behalve verwarring net zo goed blijdschap over hoe we ons voelen. Vreugde over de beleving van trans en queer-zijn.

Je kunt deze titel dan misschien ook zien als een uitdaging, zoals in ‘I dare you to do this’, ik daag je uit het te doen. Het gaat dan net zo goed over de uitdaging van die verschillende gevoelens rond trans- en queer-zijn. Mee te voelen misschien.

co_how_dare_youk.jpg

Hand full of voices

Die gevoelens – verwarring, blijdschap, vrijheid, trots - worden getoond in de videokunst, foto’s, objecten en performances in twee zalen het Museum Arnhem. Met koptelefoon en gezeten op een zacht kussen kun je opgaan in de performances van Mavi Veloso, Anto López Espinosa, Golden Dean, Samantha Nye, Yinzk. De laatste noemt zich een hyper-sentient performancekunstenaar waarbij sentient slaat op zintuigen en gevoelens. Te zien in het werk: I am a portal, so are you.

Anto López Espinosa (Madrid, 1993, hen/hun) brengt een dromerige performance - On your return, your offered me a hand full of voices - in een blauwe jurk. Die jurk doet me denken aan een zeemeermin. Prachtig! De performance was live in het museum op 16 december 2022 en de registratie ervan is nu te zien op video in het museum (en op YouTube).

Mavi Veloso (zij/haar) komt uit Brazilië, en is net als López Espinoso in Nederland werkzaam. Ze danst, zingt en nog veel meer. En ze is ook op YouTube te vinden, maar niet met de performance die ze in Arnhem deed. Ga voor de registratie van die intrigerende voorstelling naar het museum en zet een koptelefoon op!

comavi.jpg

Anto López Espinosa

Bewegingsruimte creëren

In ongeveer al die videokunst in Arnhem is het (trans)lichaam heel aanwezig, bijvoorbeeld het goudgeschilderde lichaam van Golden Dean. Hen wil daarmee tegen alle verdrukking juist de waarde van dat lichaam benadrukken. Dat is daarmee misschien wel bij uitstek een voorstelling van de titel van de expo: How dare you make me feel this way. Voel mee terwijl je kijkt! En voel je dan niet zozeer een (ongewenste) voyeur, maar eerder een (genodigde) participant!

Dan zijn er veel foto’s, bijvoorbeeld van Leo Xander Foo en Risk Hazekamp. Ook in die beelden kun je zien hoe de makers ‘ontgrenzen’. Ontgrenzen is een echt woord, mocht je daaraan twijfelen. En het is de naam van een project van Museum Arnhem en Museum Het Valkhof in Nijmegen. Het gaat erom dat je begrenzers of beperkende kaders verwijdert. Precies zoals de zeven samenstellers van deze expo, zelf queer en trans, beogen. Ze willen bewegingsruimte creëren. Wat die ruimte kan inhouden voor trans personen, kun je op deze expositie op verschillende manieren zien.

Eerder was er in Nijmegen de expo Moving Stories, met veel verhalen over migratie, onthechting en identiteit uit de regiogeschiedenis. Verteld door ‘artists/public in residence’ uit die regio. Fijn dat Museum Arnhem nu dit trans perspectief biedt! Loop er rond en vraag je af: welke gevoelens roept de kunst in deze expo bij jou op? Is dat ook vrijheid en vreugde?

co_leo_xander_foo1.jpg

Leo Xander Foo

How dare you make me feel this way in Museum Arnhem, 10 minuten lopen vanaf het treinstation, is nog te zien tot 14 mei 2023.

Onderzoek naar transitie-ervaringen

Ton van den Born • kort, nieuws, wetenschap, • 28 februari 2022

Een team van de Open Universiteit voert onderzoek uit naar de ervaringen van transgender mensen in transitie. De onderzoekers zoeken mensen die daaraan willen deelnemen, transgender personen in de aanloop naar transitie en mensen die verder in dat proces zijn of dit al hebben afgerond. Ze kunnen reageren tot eind december 2022.

Eerder onderzoek wijst volgens de Open Universiteit uit dat veel transgender mensen last hebben van stigmatisering in de directe omgeving, op het werk en in de openbare ruimte. Of, met andere woorden, van de negatieve opvattingen die er over hun groep bestaan. Zij kunnen die opvattingen internaliseren en daarop reageren door schaamte en terugtrekking. Of ze willen stigma’s voor zijn door geheimhouding. Die anticipatie kun je zelfstigmatisering noemen.

(Zelf)stigmatisering kan leiden tot sociale isolatie en psychopathologie, lagere zelfwaardering, werkloosheid en inkomensverlies. Met name tijdens de transitie, de overgang van het geboortegeslacht naar het wensgeslacht, kunnen transgender personen de gevolgen van (zelf)stigmatisering ervaren. Hoe ga je daarmee om en krijg je sociale steun?

In het onderzoek dat nu bij de Open Universiteit wordt uitgevoerd, vragen onderzoekers naar probleemsituaties die transgender personen ervaren tijdens de transitie, hoe zij hiermee omgaan, hoe zij zich voelen en welke steun zij ervaren van hun omgeving.

Ze willen de uitkomsten onder meer gebruiken voor het ontwikkelen van de Transgender Coping Questionnaire (TRACQ), een vragenlijst die gebruikt kan worden om te meten hoe transgender mensen omgaan met transgenderspecifieke probleemsituaties. De TRACQ kan gebruikt worden om de behandeling te personaliseren. Op die manier kan het psychische welbevinden van transgender mensen tijdens en na transitie verbeteren.

Het onderzoek bestaat uit online vragenlijsten en interviews. Daarvoor zoeken de onderzoekers mensen (18 of ouder) die aan het begin van hun transitie staan, de diagnostische fase (A) en mensen die verder in het transitietraject zijn of dat al hebben afgerond (B). Deze oproep voor deelname aan het onderzoek geldt tot eind december 2022.

De A-groep
Het OU-team vraagt je dan om drie keer de online vragenlijsten in te vullen, de eerste keer tijdens de diagnostische fase. Voor daaropvolgende afnames word je telkens met een tussenpose van een jaar via e-mail benaderd, dus reageer je nu dan krijg je nog een mailtje in 2023 en 2024. Hier vind je de vragenlijst.

Naast die vragenlijst zijn de onderzoekers ook benieuwd naar je persoonlijke ervaringen tijdens de transitie. Ze willen je graag in verschillende fasen van de transitie interviewen. Voor meer informatie of het maken van een afspraak voor een interview kun je mailen naar Sta je aan het begin van jouw transitie, dan kun je aan zowel het invullen van de vragenlijsten als de interviews deelnemen.

De B-groep
De onderzoekers vragen je als je in transitie zt of deze al hebt afgerond om één keer een online vragenlijst in te vullen. Hier. Voor meer informatie over het onderzoek kun je mailen met

Een onderzoeksteam van de Open Universiteit, bestaande uit prof. dr. Arjan Bos, prof. dr. Jacques van Lankveld, dr. Mark Hommes en promovenda Maria Verbeek MSc, werkt voor dit onderzoek samen met onder andere het Kennis- en Zorgcentrum voor Genderdysforie van het Amsterdam Medisch Centrum en andere centra voor genderdysforie in Nederland.

Meer informatie over het onderzoek vind je hier: https://www.ou.nl/onderzoek-klinische-psychologie-transgender-mensen-en-zelf-stigmatisering.

 

Agenda

Heb je tips voor onze genderdiverse agenda? , dan plaatsen we het hier.

Presentatie van onderzoek in transzorg

Ton van den Born • wetenschap, achtergrond, • 7 november 2022

“Gender is zoiets als een culturele jas”

Ton van den Born • wetenschap, recensies, achtergrond, • 11 juli 2022

Hoe queer ben jij?

Ton van den Born • opinie, achtergrond, wetenschap, • 9 juni 2022

Zeven dagen een ander transboek

Ton van den Born • recensies, opinie, achtergrond, • 7 april 2022

Viezeriken als ik...

Arianne van der Ven • recensies, achtergrond, wetenschap, • 9 januari 2022